اختلال اضطراب ناشی از ماده یا دارو و روش درمان آن

ماده یا داروهای موثر در بروز اختلال اضطراب ناشی از ماده/دارو

• الکل
• کافئین
• توتون و تنباکو
• ماری جوانا و مشتقات آن
• دیگر مواد مخدر
• بنزودیازپین
• آمفتامین
• دیتیل پروپیون
• متیل فنیدات
• فندی مترازین
• داروهای تیروئید

علل بروز اضطراب ناشی از مصرف ماده یا دارو

شاید باورش برای شما سخت باشد اما برخی از نوشیدنی ها و مواد غذایی دارای کافئین، اضطراب آور هستند. شواهد علمی نشان می دهد که مصرف بیش از اندازهٔ قهوه و دیگر نوشیدنی های کافئین دار به بروز اضطراب، پنیک اتک، اختلال وسواسی – اجباری و فوبیا می انجامد.\xa0

اضطراب ناشی از ترک دپرسانت ها

دپرسانت ها (Depressants) به موادی گفته می شوند که کارکرد سیستم عصبی مرکزی را کند می کنند. الکل، بنزودیازپین، باربیتورات، گلوتتیمید و مپروبامات نمونه های از دپرسانت هستند؛ که با قطع مصرف در برخی افراد باعث بروز اضطراب و پریشانی می شوند و حتی ممکن است که فرد دچار سکته یا مرگ شود. برخی از دیگر نشانه ها عبارتند از:

• \xa0تهوع
• لرزش
• بی قراری
• بی خوابی
• افزایش فشار خون
• ضعف جسمانی
• کابوس
• هالوسینیشن دیداری
• دلیریوم
• هایپرترمیا
• مشکلات قلبی، عروقی

نشانه ها و معیارهای DSM 5 برای اختلال اضطراب ناشی از ماده یا دارو

B: با بررسی پیشینه، معاینهٔ جسمانی، آزمایش و دیگر شواهد، حداقل یکی از موارد زیر وجود دارند:

1. نشانه های معیار A کمی پس از مصرف یا در طول مصرف ماده و یا ترک آن، یا پس از قرار گرفتن در معرض دارو پدید آیند.
2. دارو یا مادهٔ مصرف شده توانایی ایجاد وحشت زدگی یا اضطراب را مطابق معیار A داشته باشد.

C: علت اضطراب و ناراحتی فرد، یک اختلال اضطرابی دیگر که به خاطر مصرف دارو به وجود نمی آید نباشد. برای اطمینان از این موضوع این موارد باید بررسی شوند:

• نشانه های مورد نظر پیش از مصرف ماده یا دارو وجود داشته اند.
• نشانه ها برای مدتی طولانی (حدود ۱ ماه) پس از ترک مصرف سریع (پرهیز ناگهانی) یا مسمومیت شدید ادامه داشته است.
• دیگر شواهدی که نشان می دهد یک اختلال اضطرابی مستقل با اختلال اضطراب ناشی از مصرف ماده یا دارو وجود داشته باشد. مانند: گذشته ای از اپیزودهای مکرر و نامرتبط با سمپتوم های مصرف ماده/دارو.

استیمولانت ها (Stimulant Drugs) یا داروهای محرک مانند کوکائین، دکستروآمفتامین، متامفتامین، فندی مترازین، متیل فنیدات و دیتیل پروپیون می توانند باعث اضطراب شدید شوند. البته این ها تنها داروهای محرک نیستند. در کسانی که آستانهٔ تحریک پذیری پایین دارند کافئین و توتون هم می تواند عملکردی مانند استیمولانت داشته باشد. مردم داروهای محرک را برای احساس نشئگی استفاده می کنند. این احساس سرخوشی ناشی از مصرف ماده پس از مدتی باعث تحریک پذیری، اضطراب و آنورکسیا می شود. در این شرایط حتی زمانی که فرد محرک ها را کنار می گذارد احساس بی حالی، بی حوصلگی و کلافگی، خستگی بیش از حد و افسردگی می کند.

اثر نوع مصرف