بروزرسانی: 22 آذر 1404
به بهانه انتشار دومین شماره نشریه (سخن مدیر مسئول)
اشاعره معتقدند لازمه ایمان، تصدیق پیامبر است در آنچه به یقین میدانیم او آورده است؛ مانند یگانگی خداوند، و وجوب نماز. به بیان دیگر ایمان، ارتباط مستقیمی با باورهای ما دارد. اگر جریانی مانند جریانهای خشونتطلب، تروریستی و افراطگرا در درون جهان اسلام یا در درون مسیحیت و هر دین دیگری، باورهای خود را اعتقادات دینی تصور کنند، این ناشی از خطای روشی و گرفتار شدن در توهم، خیال، خرافات است. دیدگاه راسل در مورد رفتار انسان ریشه در سنت تجربی دارد که میل به انجام عمل را برانگیخته و نقش عقل در اینجا راهنمایی ما برای رسیدن به آنچه است که می خواهیم و نه اینکه دنبال چه باشیم.
استدلال کودک ونوجوان و جوان و میانسال و سالمند درباره دلائل اعتقاد به خدا یا بیخدایی میتواند بسیار متفاوت باشد و این امر از تفکر سیال انسان درباره موضوعات زندگی و ازجمله موضوع وجود خدا حکایت میکند.بله والدین ممکن است در دوران کودکی اعتقاد بهوجود خدا یا اعتقاد به بیخدایی را به کودک خود تلقین کنند؛ اما مسئله وجود خدا آنچنان مسئله بزرگی است که هیچ انسانی نمیتواند یکسره تحت تأثیر تلقینها بماند و گویی مجبور است که خود درباره آن بیندیشد و برای اعتقاد به خدا یا بیخدایی دلائل و برهانهای قانعکنندهای برای خود بیابد. كودكان خداناباورند تا زماني كه دين به آنها تلقين نشده است! آنها با ادامه رفتار اعتیادآمیز و نترسیدن به یک ارتباط واقعی معنوی، دچار یأس، ترس و غمی میشوند که آنها را باز هم بیشتر از معنویت و انسانیت دور میکند. این مسئله که آیا اصل بر دینداری است یا بیدینی و به عبارت دیگر آیا انسانها دیندار زاده میشوند و بعدا ممکن است بیدین شوند یا بیدین زاده میشوند و بعدا ممکن است دیندار شوند، مسئلهای است که بسیاری از فیلسوفان ملحد و متأله به آن پرداخته و درباره آن سخن گفتهاند.
بسیاری از عالمان شیعه، بر این باورند که اسلام اعم از ایمان است و بر این اساس، هر مؤمنی مسلمان دانسته میشود، ولی هر مسلمانی لزوما مؤمن نیست؛ البته برخی عالمان شیعه مانند خواجه نصیرالدین طوسی و شهید ثانی، بر این باورند که ایمان و اسلام واقعی یکی است، اما اسلام ظاهری در مرتبه پایینتری از ایمان قرار دارد. در شرح تجرید گفته است : اعتقاد بطور مطلق بر تصدیق اطلاق میشود، خواه تصدیق جازم باشد یا غیرجازم ، مطابق با واقع باشد یا غیرمطابق ، ثابت باشدیا غیرثابت و این قول متداول و مشهور است. بالاخره کدام یک درست است؟
مثلا یک نفر بگوید خانه شما باید طوری باشد که محدودیت نداشته باشد و ما هر زمان که دلمان خواست برویم و بیاییم، بعد یک نفر بگویید چرا محدودیت درست میکنید، محدودیت بد است، آیا این به معنای بد محدودیت است؟ در فلسفه ذهن مدرن، کلمه اعتقاد برای حالتی اطلاق میگردد که ما چیزی را راست و درست میدانیم. دانشمندان و فیلسوفان بسیاری سالهای زیادی از عمر خود را به تفکر درباره وجود و صفات خدا گذرانده و محصول اندیشهورزی خود را در قالب نظریههایی به دیگر انسانها ارائه کردهاند. زیرا اولا دست کم فیلسوفان و متکلمان و دانشمندان بسیاری را سراغ داریم که با ارائه برهانهای متعدد و استوار،اعتقاد خود بهوجود خدا را با استدلال تبیین کردهاند. در پرتو انقلاب و کنار خونهای زلال شهدای ما رویشی که برای رشد بانوان پیش آمد کم نظیر است. این نوع اعتقاد بسیار متفاوت است.
خطیب موقت تهران افزود: امیرالمومنین در آیه مباهله نفس نفیس پیامبر است و خداوند به جز نبوت هرچه به پیامبر آخرالزمان داده به امام علی (ع) هم داده است چراکه ایشان جانشین پیامبر است. قرآن در آیه 31 سوره روم بر فطری بودن گرایش به دین تصریح میکند. قرآن دلیل این را، عدم دارا بودن ایمان واقعی می داند. همه فیلسوفان و شناخت شناسان بر این امر متفقند که انسانها بدون هرگونه دانش حصولی به دنیا میآیند. این استدلالی برای “عمل کردن از روی انگیزها و بدون فکر قبلی ” در معنای عام نیست. صدیقی شعار غدیر امسال را «لبیک یا رسولالله» عنوان کرد و گفت: شعار محوری دهه امامت و ولایت این است که به منظور پاسخ به ندای پیامبر خدا که به ندای خدا لبیک گفت و امامت امام علی را تبلیغ کرد و از همه خواست تا رهبری امیرالمومنین را تبلیغ کند و این همان واحد بودن سیاست و دیانت است، ما هم ولایت حضرت علی را تبلیغ کنیم.
خداوند به اندازه ایمان و باورتان هستی را دست به دست هم میدهد تا آروزهای شما را از روشهای منطقی به واقعیت سایت ebavar بدل نماید. اعتقاد بر باورهایی دانسته شده است که آن باورها ریشه منطق، حکمت، عقلانیت و علمیت ندارد؛ این مقدمه و این زمینه تئوریک ایده ایشان البته دارای اختلال مفهومی و روشی است اینگونه نیست که اعتقاد ریشههای عقلانی و علمی نداشته باشد البته اعتقاد اعم از باورهای منطقی و عقلانی است. اینگونه نیست که وقتی که در اندیشه اسلامی از ایمان سخن میگوییم، ضرورتاً و الزاماً ابعاد علمی، فکری و منطقی را نفی کرده باشیم، در نتیجه تمایز بین اعتقاد و فکر باید به یک برداشت شخصی یا برداشتی از فلسفههای معاصر دینپژوهی نسبت داد. میل شدید کودک به حضور مادر، تجلی احساس نیاز عمیق بهوجود قدرتمندی است که میتواند نیازهای کودک را ارضا کرده و او را از خطرها حفظ کند. سوم، صحبت از اخلاقیاتی است که راسل آنها را در خودش برای موعظه یافت. به ویژه ، راسل بیشتر اعتقاد داشت که انسان به طور غریزی علاقه به نابودی دارد، چیزی که فروید آن را “آرزوی مرگ” می نامد. از سوی دیگر ما محرم و صفر را ماه عزا و ذیحجه را ماه شادی میدانیم و همانطور که عزادارای عبادت است، این شادی هم عبادت است.
خوب ببینید که علم چه چیزی را کشف کرده است. مردم در عرض همین چند روز، چند برابر چندرغاز اعانه ای که از دولت گرفته اند خرج کرده اند و چند دانه روغن و ماکارونی و تخم مرغ خریده اند! بر همین اساس دولت در فروردین سال ۱۳۹۷ از تخصیص ارز به واحدهای تولیدی خودداری کرد و حدود دو ماه الی ۳ ماه ارز برای تامین مواد اولیه و مورد نیاز واحدهای تولیدی تخصیص نداد. بنا بر دادههای گلسنود، ماینرها از اواخر ماه مه (اردیبهشت) ۷,۹۰۰ بیت کوین فروختهاند؛ اما اخیراً فروش خود را به حدود ۱,۳۵۰ بیت کوین در ماه کاهش دادهاند. هر روز زمانی را برای بررسی و تکمیل این لیست قرار دهید؛ پس از مدت زمان کوتاهی نشانههای مثبتی را در زندگی فردی و شخصیت خود احساس میکنید.
بنابر این ادعای تلقینی بودن اعتقادات همه خداباوران، ادعایی گزاف و بیاساس است. چون که کمتر از پنجاه سال پیش نظر غالب جامعه علمی این بود که جهان, ازلی است و هیچ شروعی نداشته است. دانش حصولی معلول یادگیری از طریق چشم، گوش و تفکر است و جنین در رحم مادر، فرصت و توان استفاده از این ابزارها را ندارد. پس همچنان که نمیتوان اعتقاد به ناخداباوری را یکسره محصول تقلین معرفی کرد، نمیتوان اعتقاد به خدا را هم یکسره محصول تلقین محیط دانست. نسبیگرایی به لحاظ سیاسی هم خطرناکه، وقتی ارزشهای مشترکی وجود نداشته باشه جامعه از هم گسیخته میشه و اخلاق به سلایق شخصی تقلیل پیدا میکنه مثلا سیاستمداری که میگه من معتقدم که سقط جنین قتل نفسه، اما وقتی تو انتخابات برنده بشم تلاش نمیکنم نظرمو به دیگران تحمیل کنم.
راسل سخت باور دارد که هیچ دفاع فلسفی خاصی از اخلاقیات نمی تواند داشته باشد؛ فلسفه به موضوعاتی مربوط می شود كه در آن حقیقت در معرض خطر است. این دعا از جمله مناجات های امام کاظم (ع) است، که در کتب روایی متعددی ذکر شده است. این واژه برای اشاره به بیانیهای اعتقادی است که نکات اصلی اعتقادات مسیحیت به اجمال در آن بیان شده و برای همه مسیحیان آشنا است. این میل فطری آرام آرام به افراد و موضوعات دیگر سرایت میکند و با رشد عقلانی بشر و التفات به اینکه هم نیازهای انسان بسیار فراتر از نیاز به غذا و امنیت است و هم جهان بسیار فراختر و پیچیدهتر از آن است که دیگر انسانها واشیاء بتوانند نیازهای انسان را پاسخ گفته و امنیت عمیق و وجودی را برایش فراهم کنند، به سوی نیروی ازلی و ماورایی کشیده شده و گرایش به وابستگی به نیروهای برتر، موضوع اصلی خود (وجود خداوند) را پیدا میکند. خداناباوران، دین را مولود تلقین اجتماعی دانسته و دینداری را بدون ریشههای عمیق انسانی معرفی میکنند. در بعد داخلى, تنها زمانى احکام الهى و ارزش هاى انسانى ـ نظیر اقامه نماز, امر به معروف و نهى از منکر, آزادى و آزادگى, عدالت و برادرى ـ حاکم مى شوند که باور به زندگى اخروى, عمیق و گسترده باشد.
در حالى که در سیستم آموزش دانشگاهى, به ویژه در رژیم غیر دینى گذشته, با افزایش معلومات علمى و مهارت هاى فنى توقع از مردم و ضرورت استفاده بیشتر از امکانات و سرمایه هاى جامعه بالاتر مى رفته است. این درحالیست که تعدیل نیرو در واحدهای تولیدی داخلی کمتر صورت گرفته است. تمامی نوابغ از جمله مشایر ادبی، هنری و علمی از این نیرو فوق العاده سودبخش و تحول آفرین استفاده نموده اند و آثار آنان گواه بر این موضوع میباشد که ما در این بخش به برخی از آنان اشاره میکنیم. خبرگزاری بسیج: یکی از سوالات اساسی مردم این است که پس از تحریم های جدید آمریکا علیه ایران و با توجه به انفعال برخی از دولتمردان و مسئولین و همچنین چشم طمعی که به یاری اروپا و مذاکره مجدد با آمریکا بسته و عملاً مدیریت اوضاع اقتصادی کشور را رها کرده اند وضعیت فعلی و آینده اقتصاد کشور چگونه خواهد شد؟ اینکه ما دخترانمان را رها کنیم و دشمن تا خانه ما هجوم بیاورد صحیح نیست و از طرفی بانوان را به دلیل حجاب و عفاف نصیحت کنیم یک تناقض است، بنابراین باید مدیریت حکیمانهای نسبت به شبکههای مجازی اعمال شود و صدا و سیما و وزارت ارشاد با استفاده از هنر، فیلم و سریال در اعتلای جایگاه مرتبه بانوان و حجاب بکوشند.
بررسی کتابهایی که از چندهزار سال پیش به این سو توسط بشر نگاشته شده به روشنی گویای این حقیقت است که مسئله خدا، صفات و افعال خداوند نخستین موضوعی است که بیشترین تأملات بشری را به خود اختصاص داده است. با بررسی عمیقتر دلالتهای واژه اعتقاد و تفکر، به یک تمایز جوهری دیگری میرسیم و آن اینکه اساساً این دو واژه در عرض همدیگر قرار نمیگیرند؛ واژههای بدیل و جایگزین برای یکدیگر نیستند؛ زیرا هر اعتقادی یا مبتنی بر تفکر است یا مبتنی بر تخیل، توهم، ذوق شخصی، تعبد محض و امثال آنهاست. از این رو این ادعای شبههکننده که کودکان، ناخداباور به دنیا میآیند، سخنی به غایت نادرست است؛ زیرا میان عدم اعتقاد به خدا و اعتقاد به عدم وجود خدا تفاوت عمیقی وجود دارد؛ و اگر گفته شد که کودک بدون هرگونه فکر، معرفت و اعتقادی به دنیا میآید، هم اعتقاد به خدا و هم اعتقاد به بیخدایی هردو را شامل میشودغلط است، زیرا اعتقاد، معلول تفکر و عاطفه و اراده است و کودک انسان در بدو تولد هرسه مؤلفه اعتقاد را فاقد است. بیتردید چنین پیشنهاد و جایگزینی یا مبتنی بر نظریههای شخصی و فاقد جایگاه بینالذهانی در بین متفکران است یا امری کاملاً اعتباری، ذوقی و فاقد اعتبار علمی است.
او عقیده دارد که زندگی خوب تنها در جامعه ای فراهم می گردد که همه ی اعضا و حکومت آن برای رسیدن به چنین هدفی تلاش کنند و در غیر این صورت به طور فردی هرگز زندگی خوب فراهم نخواهد شد. «خدا قوّۀ عاقله داده تا به حقیقت اشیاء پی بریم و حقیقت هر شی ادراک کنیم.»۴ ایمان و عقل در کنار یکدیگر کشف قوا و توانمندیهای نهفته در افراد و در بشریت را به عنوان یک کل امکانپذیر میسازند و مردمان را قادر مینمایند تا جهت تحقق استعدادهای بالقوۀ خود تلاش کنند. این کار صرفا با برنامه ریزی امکانپذیر خواهد بود. این نکته ای است که او بارها به آن اشاره کرده است.