بروزرسانی: 01 دی 1404
معرفی و دانلود کتاب الگوها و مسائل توسعه اقتصادی در کشورهای رانتیه - مورد ایران | حسین مهدوی | انتشارات شرکت چاپ و نشر بازرگانی
هرچند دریافت نوعی از انواع رانت بیرونی در بیشتر کشورهای خاورمیانه صادق است، اما مقادیر درگیر [در تحلیل]، هم از لحاظ مقدار مطلق و هم به صورت درصدهایی از کل درآمدهای دولت و ورود ارز خارجی کل، به اندازه قابل توجهی در بین این کشورها متغیراند.
فهرست مطالب کتاب
تقریباً از دهه ی 1950، وضعیت کشورهای منطقه ی خاورمیانه، مخصوصاً ایران، در رابطه با صادرات نفت تغییر کرد. تا پیش از آن، نفت کالایی غیرملی بود و صادرات نفت بر روی دیگر بخش های اقتصاد تأثیر چندانی نداشت، اما با ملی شدن صنعت نفت همه ی اقتصاد از صادرات نفت متأثر شد. دولت ها به خاطر استخراج و فروش منابع طبیعی شان از رانت های کلانی برخوردار شدند که آن ها را در وضعیتی استثنایی قرار می داد، اما این مسأله می توانست تبعاتی هم در پی داشته باشد. قیمت نفت زمانی به اوج خود می رسید و طبیعتاً پس از آن افت می کرد، از سوی دیگر این منبع طبیعی ابدی نبود و روزی به پایان می رسید. بنابراین دولت های رانتی باید در مورد آینده ی اقتصادشان فکر می کردند و همین آن ها را در معرض چالش هایی اساسی قرار می داد. این مسأله در دهه ی 1960، ذهن بسیاری از تحلیلگران اقتصادی و سیاسی را به خود مشغول کرده بود. آن ها به دنبال الگویی جامع و کاربردی برای توسعه ی سیاسی و اقتصادی حکومت های رانتیه خاورمیانه بودند. کتاب الگوها و مسائل توسعه ی اقتصادی در کشورهای رانتیه - مورد ایران (The Patterns and Problems of Economic Development in a Rentier Stare: The Case of Iran) نوشته ی حسین مهدوی، از جمله همین آثار است که بر روی ایران متمرکز شده است و می کوشد توسعه ی ایران در دوران پهلوی را تحلیل نماید. این پژوهش تلاش دارد نظام اجتماعی و اقتصادی ایران را ترسیم کند و مشکلات پیش روی آن را به تصویر بکشد.
معرفی کتاب الگوها و مسائل توسعه اقتصادی در کشورهای رانتیه - مورد ایران
این کتابِ تحلیلی به پژوهشگران حوزه ی اقتصاد پیشنهاد می شود.
در بخشی از کتاب الگوها و مسائل توسعه اقتصادی در کشورهای رانتیه - مورد ایران می خوانیم
قیمت نسخه الکترونیک
منبع: https://www.ketabrah.ir/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%D9%87%D8%A7-%D9%88-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D8%A6%D9%84-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D8%A7%D9%86%D8%AA%DB%8C%D9%87-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86/book/65005
در شرایطی که هم در رابطه با ایران و هم در رابطه با تعدادی از کشورهای خاورمیانه، تولید نفت خام به میزان قابل توجهی [در سال های منتهی به نگارش این تحلیل] افزایش یافته است (به ترتیب به میزان 58 درصد و 280 درصد بین سال های 1948 [1327] و 1958 [1337])، مخارج داخلی شرکت های نفتی در واقعیت در مورد ایران کاهش و در مورد گروه کشورهایی که مورد بررسی قرار گرفته اند تنها به اندازه 85/9 میلیون دلار افزایش یافته است. تقاضای نهاده ای [ورودی] صنعت نفت این منطقه از اقتصادهای داخلی -حداقل تقاضا برای آن نهاده هایی که نوعی هزینه فرصت داشته باشند- چنان ناچیز است که برای همه اهدافی که برای بررسی های عینی متصور است، می شود درآمدهای نفتی را تقریباً به عنوان یک موهبت رایگان از جانب طبیعت یا مثل نوعی کمک بلاعوض از جانب منابع خارجی در نظر گرفت. در واقع، عطف توجه به شباهت هایی که بین رانت های بیرونی و کمک های بلاعوض خارجی وجود دارند شاید خالی از لطف نباشد. این دو، در اثرات اقتصادی شان، تقریباً مشابه هستند، آنچنانی که کشورهایی مانند اردن و اسرائیل که کمک های بلاعوض قابل توجه خارجی دریافت می کنند ممکن است تعدادی ویژگی از خودشان نشان بدهند که "کشورهای رانتیه" هم آن ها را در اشتراک دارند. اما با این وجود، طبیعت موقتی کمک های بلاعوض خارجی و عدم قطعیتی که به وجود آن ها گره خورده است، مجموعه متفاوتی از ملاحظات را به وجود می آورد که معمولاً در "کشورهای رانتیه" وجود ندارد.
مقدمه مترجم
پیشگفتار تحلیلی نویسنده بر مقالات کنفرانس
فصل اول: تعریف و اصلی ترین ویژگی های کشورهای رانتیه
فصل دوم: رفتارهای سرمایه گذاری و تولیدی در کشورهای رانتیه و ایران
فصل سوم: تحلیل عملکرد توسعه ای ایران
مشارکت در فعالیت اقتصادی
الگوهای بخشی تولید
توزیع بخشی نیروی کار
تولید بخشی به ازای هر کارگر
بخش تولید صنعتی
توزیع GNP بر مبنای نوع استفاده [اجزاء تقاضای کل]
درآمدها و مخارج دولت
ساختار تجارت خارجی
رفتار نظام پولی
الگوهای توزیع درآمد
فصل چهارم: جمع بندی و نتیجه گیری