انتشار: تیر 26، 1401
بروزرسانی:
22 آذر 1404
چگونه خودباوری داشته باشیم (13گام برای اعتماد و اطمینان به خودمان)
دوم کافی نیست و براینمبنا اعتقاد و تصدیق قلبی معتبر در ایمان نجاتبخش قلمداد شدهاست (ملاصدرا، ۱۳۶۶، ج ۲، ص۷۹). این مراتب چنانکه مراتب ایمان دانسته شدهاست مراتب توحید نیز دانسته شدهاست (ملاصدرا، ۱۳۷۵، صص۳۹۹-۴۰۰). ملاصدرا نظریة خود را با بیان تمثیل نور ارائه میکند (همان، ج ۱، صص۶۳-۶۴) و هر چند آن را به تمایز نوع چهارم1یعنی تمایز به کمال و نقص از سوی شیخ اشراق (۵۴۹-۵۸۷ق/ ۱۱۵۴-۱۱۹۱م) باز میگرداند (همان، ج ۱، ۴۲۷-۴۲۸؛ قس: شیخ اشراق، ۱۳۷۵، ج ۱، ص۳۳۴)، لیکن نظریة خویش را با توجه به اصل تفکیک میان مفهوم وجود و حقیقت وجود (علوی، ۱۳۸۷، صص۱۰-۱۷) و در قلمرو حقیقت وجود ارائه میکند. این در حالیست که در دهه ۷۰ بالغ بر ۲۰ برند داخلی برای محصولات صوتی و تصویری وجود داشت اما امروز این واحدهای تولیدی به کمتر از ۶ الی ۷ واحد کاهش یافته است یعنی در طی این سالها یکایک برندهای داخلی تعطیل شده و سهم خود از بازار را به برندهای معروف خارجی واگذار کردهاند.امروز نیز اگر همین برندهای خارجی در تنگنا قرار بگیرند به راحتی از عرضه محصول به بازار سر باز میزنند و این فشار و نارضایتی به مصرفکننده منتقل می شود. خودباوری بهترین راهکار برای شرکت و موفقیت در سایت ebavar اتفاقات مختلف است. این تصویر از عالم یک الگو است و برای امور و حقایق مختلف صدق میکند که از جملة آنها ایمان است. ملاصدرا انتخاب ایمان به ایمان لفظی را در کنار ایمان حقیقی مانند تقسیم قضیه به قضیة معقوله و ملفوظه میداند که قسم اخیر صرفاً در لفظ بوده و از ماهیت قضیه که حکم به ثبوت چیزی برای چیز دیگر است در آن خبری نیست (همان، ج ۱، ص۲۵۴). در برخی موارد در ایمان تقلیدی عوام میان ایمان لفظی و اقرار لسانی صرف و اعتقاد قلبی تفکیک قائل شده و یک شاخه به آن اضافه میگردد (همو، ۱۳۶۶، ج ۱، صص۲۵۴-۲۵۸). درواقع این تحقیق بهدنبال آن است که مواضع مختلف بیانهای ملاصدرا را درنظرگرفته و به آنها انسجام بخشد و نیز تحلیلی ارائه دهد که با سایر اجزای نظام فکری ملاصدرا سازگار باشد. تعیین سفیر در بحبوحه انتشار گزارشهای مختلف از بروز تنش در روابط میان عربستانسعودی و آمریکا منتشر میشود. یکی از مهمترین فرآیندهای موجود در آموزشوپرورش آموزش و تدریس در چندپایه و کلاسهای تلفیقی است .
ملاصدرا به صراحت بیان میکند که ایمان تقلیدی قابلیت حیات جاویدان اخروی و سعادت را دارد اما به صورت مشروط، و شرط آن این است که از سنن حق منحرف نشدهباشد و منظور خود را اینگونه بیان میکند که فرد صحیح القلب و مبرای از معاصی باشد یا اگر قلب مریضی دارد این مرض مزمن نبوده و تکذیب کنندة مراتب حقیقی ایمانی نباشد (همان، ج ۵، ص۳۰۵). اما منظور اساسی از سازگاری نظریهی ملاصدرا در باب مراتب ایمان، سازگاری دیدگاه ایشان در کلیت مبحث ایمان است که اساس آن ماهیت ایمان میباشد. رویکرد روششناختی و منسجم در این مسئله اقتضا میکند که مفهوم بنیادین در ماهیت ایمان نزد ملاصدرا (۹۷۹-۱۰۵۰ق/ ۱۵۷۱-۱۶۴۰م) درنظر گرفتهشود؛ این مفهوم، معرفت و علم است و تحلیل معرفتمحورانة مراتب ایمان برخاسته از این دیدگاه بنیادین ملاصدرا دربارة ایمان است. روششناسی ملاصدرا در این زمینه اقتضا میکند که مراحلی را در تحلیل ملاصدرا درنظرگرفت و چنانکه بیان شد هر چند ملاصدرا در مرحلة نخست از میان عناصر سهگانهی اقرار زبانی، تصدیق قلبی و عمل جوارحی؛ تصدیق قلبی را دخیل در ماهیت و قوام ایمان میداند؛ لیکن مقصود وی در این حد خلاصه نمیگردد و با درنظر گرفتن امور سهگانة علم، حال و عمل و لحاظ دو سیر ابتدایی و رجوعی در آنها به تحلیل عمیقتری از علم و معرفت پرداخته و به دو معنای علم در دو کرانة آغازین و واپسین ترتب این امور بر یکدیگر سخن میگوید. نکتة اساسی در این مورد داخل شدن مفهوم «اعتقاد» و «تصدیق» در این مرتبه است که مرتبة نخست فاقد آن بودهاست. غایت نهایی در این نگرش علم است، لذا در دیدگاه ملاصدرا، این نگرش برتر از نگرش نخست است و از عمق و ژرفایی برخوردار است که صاحبان بصائر به درک آن نائل میآیند؛ درکی که در آن انکشاف حقایق و معارف ایمانی متحقق میگردد (همان، ج ۳، صص۲۸۲-۲۸۳؛ قس: ج ۵، صص۹۲-۹۳)؛ برایناساس در ترتیب فضیلت این امور ابتدا علوم، سپس احوال و سپس اعمال قرار دارند (همو، ۱۳۸۱، ص۷۲). همه کودکان در حوالی 4 سالگی نسبت به آفرینش خود کنجکاو میشوند. این ویژگی ها لزوم توجّه و مراقبت از ایمان را گوشزد می کنند، و نگاهِ انسان را به نگرشی آسیب شناسانه نسبت به وجود و ماهیت ایمان دینی معطوف می دارند. در این زمینه باید گفت که علم و معرفت از طرفی در قوام ماهیت ایمان دخالت دارد و از طرفی دیگر خود دارای مراتبی است که این مراتب میتواند برای تبیین مراتب ایمان بهکارگرفته شوند و اگر ملاصدرا خود به این وجه رتبهبندی ایمان اشاره کرده باشد بهنظرمیرسد بتوان از تحقق این امکان در تحلیل دیدگاه ملاصدرا سخن بهمیان آورد. این تحقیق همین مبنا را در تحلیل خود از دیدگاه ملاصدرا در باب مراتب ایمان لحاظ کرده و براساس آن به بیان دیدگاه ملاصدرا میپردازد و درخلال بیان مراتب مذکور نشان میدهد که تفاوت مراتب مذکور چگونه به محوریت معرفت امکانپذیر است. بله درست است تمامی ناتوانی هایی که با آن ها رو به رو می شوید به وجود باور های منفی مربوط می شود. یکی از آزمون های صدق و خلوص ایمان، اعمال صادقانه و خالصانۀ انسان ها، و معیار این صداقت و خلوص، تحمّل سختی ها و نا ملایمات، و پرداخت هزینه در راه ایمان است. یا توی صف وایسادی یهو یکی میاد میره جلو و کارش رو انجام میده و میره و ما: چرا بهش نگفتم بره آخر صف؟ اگر سیستم اجرایی وظیفه خود را به درستی انجام نمی دهد اما تولید کننده باید وظیفه خود را به درستی انجام دهد بنابراین سعی میکنیم تا کالای خود را در شرکت شهاب بدون واسطه و با تخفیف و عرضه مستقیم در اختیار مصرف کنندگان قرار دهیم تا رضایتمندی آنها و کشور را محقق سازیم.
ولی چنین نیست که هر مؤمنی عملاً به این مرتبه نایل آید. در همین ارتباط، بدهی دولت به بانک مرکزی در پایان سال ۱۳۹۹ معادل ۱۱۵ هزار و ۲۲۰ میلیارد تومان بوده که این رقم با ۳۱.۱ درصد افزایش طی دو ماه اول سال ۱۴۰۰(معادل ۳۵ هزار و ۸۸۰ میلیارد تومان افزایش) به ۱۵۱ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان در پایان اردیبهشت ۱۴۰۰ رسیده است. 3.10 آیا داشتن نقاط ضعف مانع از رسیدن به خودباوری می شود؟ ممکن است کسی که در ظاهر جزء رجال سیاسی است، در زمرهی عوام باشد و بسیاری از مردمِ بهظاهر عادی جزء اخص خواص قرار داشته باشند. در طول بازار نزولی ۲۰۱۸ تا ۲۰۱۹، حدود ۴ ماه طول کشید تا ماینرها تسلیم شوند و بازار به کف خود برسد. علاوه بر تفکر درباره قدرتهای فراطبیعی، ویژگیهای مثبتی که به ذهن شما میآید هم برای خود یادداشت کنید؛ نه فقط آنهایی که توانایی انجام آن را دارید بلکه هر ویژگی مثبتی که به ذهنتان خطور میکند. همه انسانها به انجام فعالیت یا مصرف مادهای خاص عادت میکنند، ولی از این طریق صدمهای به خود شخص یا دیگران وارد نمیکنند، زیرا هر زمانی که شخص اراده کند میتواند مصرف ماده یا انجام فعالیت را کنار بگذارد. فقدان علم و معرفت که در نظر ملاصدرا همان تصدیق قلبی است (همان، ج ۱، ص ۲۵۲)، موجب اقرار صرف لسانی میگردد که صدق ایمان بر آن صدقی ظاهری و لسانی است و ملاصدرا گاه از آن نیز به ایمان لفظی نام میبرد؛ این ایمان، ایمان حقیقی نیست، زیرا برخاسته از شک و جهل است. ، ایمان مرا برترین مرتبۀ ایمان و یقینم را برترین مرتبۀ یقین قرار بده، این نتیجه بدست آمده است که اگرچه ایمان گاهی و نه لزوماً، می تواند مبتنی بر یقین منطقی شود، ولی آن یقینی که می تواند درونمایۀ ایمان دینی را فراهم آوَرد، و یا از مراتب کمال آن باشد، یقینی از سنخ حضور و شهود و رسیدن به مرتبۀ عین الیقین و حقّ الیقین است؛ زیرا معرفت و یقین منطقی با جحد و انکار هم جمع می شود و لزوماً مانع جحد و انکار نمی باشد. همانطور که گفتید یکی از فواید خودباروری رسیدن هرچه زودتر به موفقیت است. با این بیان، این ایمان با ایمان مرتبة نخستین به یک گونه نگریسته میشود و آن اینکه هر دو مرتبة ایمانی، غیرحقیقی، ظاهری و مجازی هستند و این ناشی از بسندهنمودن به ثنویت در این انقسام است، لیکن میتوان بهنظر دقیقتری در این زمینه دستیافت. گونهای تلفیقی به صورت انقسام ایمان به ایمان ظاهری مجازی و ایمان حقیقی نیز بیان شدهاست (همان، ج ۳، ص۴۵۳). به یاد داشته باشیم تنها کسی که می تواند زندگی ما را تغییر داده و به اهداف مهم برساند خودمان هستیم و بقیه افراد و عوامل همگی کمک کننده می باشند. به دلیل همین ناامیدی که دیگران انتقال می دهند، بسیاری از مردم اهداف مهم یا حتی آرزوهایشان را کنار می گذارند و فراموش می کنند. با تعیین اهداف انگیزه بسیار قوی در شما ایجاد می شود و همین انگیزه کمک می کند به خود، باور داشته باشید که می توانید به اهداف دست یابید.
از اینرو مکتب فکری ملاصدرا، یعنی حکمت متعالیه، از زمان ملاصدرا تاکنون پیروان زیادی را جذب نموده و به عنوان مهمترین مکتب فلسفی ـ فکری ادامة حیات داده است و موردتوجه اندیشمندان غیرمسلمان نیز واقع گردیدهاست (نصر، ۱۳۸۲، صص۲۲-۴۲). برای ارائة دیدگاه ملاصدرا کفایت نمیکند و این تحقیق هدفی تحلیلی منسجم و روشمندی را دنبال میکند. چنانکه بیان شد ملاصدرا در این باب از دیدگاه خاصی برخوردار است دیدگاهی که صرفاً کلامی نبوده و به تحلیل عمیقتر ایمان پرداخته است. که برای حفظ این انسجام فراهمآوردن الگویی ضروری است که از آن به «الگوی روشی» نام بردهاند و این الگو مراحل روششناختی را ارائه میکند که نهایتاً به ترسیم فرادیدگاهی از ایمان منجر میگردد (ایزدی و. حفظ و صیانت از حیاتاجتماعی خود میپردازد که برای یک فرد در جامعة اسلامی، در قالب اقرار به شهادتین و واردشدن در حوزة مسلمانان معنا مییابد. این نظریه دومین مبنای حکمت متعالی پس از اصالت وجود است و ملاصدرا براساس آنها به حل بسیاری از مسائل فلسفی پرداخته و بسیاری از معضلات فلسفی را برطرف میسازد (سبزواری، ۱۳۶۸، ص۳۳، ملاصدرا، ۱۹۸۱، ج ۱، ص۷۵ (تعلیقة سبزواری)، طباطبائی، ۱۳۴۰، صص۴-۵). ملاصدرا با این زمینه، تقلید را اعم از اعتقاد صحیح و اعتقاد فاسد میداند (همان، ج ۵، ص۳۰۱). ملاصدرا با بهرهگیری از تحلیل ایمان به امور و ساحتهای سهگانة علم، حال و عمل و بیان دو سیر ابتدایی و رجوعی در نحوة ترتب این امور بر یکدیگر (ملاصدرا، ۱۳۶۶، ج ۱، ص ۲۴۹؛ همان، ج ۴، ص ۶۲؛ قس: همان، ج ۵، صص۹۰-۹۳) به بررسی معرفت از دو منظر میپردازد. اگر آن نظام اعتقادی، فرهنگ هند و تاریخ خدا-اسطوره ای اش را بپذیرد، آنگاه می تواند به عنوان «هندو» پذیرفته شود، حتی اگر الهیاتش، خداباورانه، نیهیلیستی، یا آتئیستی باشد. این انقسامات با روشی منسجم مورد تحلیل قرار گرفته و حاصل آن تحلیل معرفت محورانة آنها در نظام فکری ملاصدرا است. این رابطة تعاکسی و متقابل میان ایمان و عمل مورد تأکید ملاصدرا قرار گرفته (همان، ج ۱، ۲۵۶ ؛ همو، ۱۹۸۱، ج ۹، ص۲۳۱) و میتواند بر یکی دیگر از مسائل مهم قلمرو ایمان که رابطة میان ایمان و عمل است روشنی افکند. از این روست که هزینه بری یکی از ویژگی های ایمان راستین و مؤمنان صادق و حقیقی بشمار آمده است. با ملاحظة این نکته طبیعی است که در ایمان حقیقی بتوان دو شاخه در نظرگرفت: یکی قسم برهانی و دیگری قسم کشفی که در انقسامات دوگانه در ذیل قسم حقیقی به هردوی آنها اشاره شدهبود. با آنکه ایمان بر مبنای توجّه به میل و معرفت فطری به خدا، و انتخاب آدمی شکل می گیرد، ولی پس از شکل گیری با عمل به مقتضای آن، بتدریج حالات، اعمال و صفات ایمانی را در انسان و زندگی او تحقّق می بخشد، و سر انجام در برخی از انسان ها زمینه را برای کشف و شهود ایمانی فراهم می آوَرَد. تا به حال برای شما پیش آمده که تصمیم به انجام کاری بگیرید و صدایی در درون شما زمزمه کند که از پس انجام این کار برنمیآیی یا بار این کار بر روی شانههای شما سنگینی میکند؟ نکتة مهمی که ملاصدرا به آن در این مرتبه اشاره میکند ایناست که اطلاق ایمان براینمرتبه از ایمان، یعنی ایمان لفظی، اطلاق مجازی است زیرا این مرتبه از ایمان فاقد غایت حقیقی بعثت و رسالت پیامبر است که به استناد قرآن دعوت خلق به حکمت است (جمعه: ۲)؛ بهعبارتیدیگر ایمان به خدا و رسول خدا به مصداق این آیة شریفه عبارت است از تعلیم کتاب و حکمت، و این حقیقی است و نه مجازی (ملاصدرا، ۱۳۶۶، ج ۷، ص۱۸۸). قرار داد. لیکن در این تحقیق، مراتب ایمان براساس معرفت و علم مورد توجه قرار گرفتهاست، زیرا رویکردی روششناختی در مبحث ایمان است. اگر پاسختان مثبت است، همین امروز دست به کار شده و شروعش کنید. اجر و پاداش نيكوكاران هرگز هدر نمى رود: «فَإِنَّ اللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجْرَ الْمُحْسِنِينَ» (یوسف: 90); فرد با ايمان به كمك خداوند اميدوار است و در بحران هاى زندگى و براى دست يابى به اهدافش دست يارى به سوى خدا دراز مى كند و اين اميد به خدا مانع از ابتلا به اضطراب مى شود. با بیان اختلاف در کمال و نقص میتوان تفکیک میان تشکیک عامی و تشکیک خاصی را مطرح کرد که در حکمت متعالیه با بیان «تشکیک اتفاقی» به جای «تشکیک خاصی» در وجود معرفی میگردد. این تقلید را باید به گونهای تعریف کرد که فراتر از تقلید محض قرار بگیرد، چون درغیراین صورت میتوان از تقلید تصوری داشت که محض همان اقرار لفظی باشد که با غفلت و انکار قلبی جمع میگردد. چنانکه گفتهشد ایمان لسانی و لفظی عاری از علم و معرفت است و فایدة حقیقی بر آن مترتب نمیشود اما فایدة دیگری دربردارد و آن فایدة حقوقی و فقهی است. این حوزة معناشناختی در تمام مراتب حقیقی ایمان مراعات میشود لیکن نحوة ترتب آنها بر یکدیگر متفاوت است. ملاصدرا پس از متفاوت دانستن ایمان در شدت و ضعف و کمال و نقص از باب مثال انقساماتی را برای ایمان ذکر میکند (ملاصدرا، ۱۳۶۶، ج ۱، ص۲۵۴؛ قس، همان، ج ۱، ص۲۵۸)؛ لیکن این انقسامات در این حد خلاصه نمیشود و ملاصدرا در مواضع مختلف انقسامات گونهگون از ایمان را ارائه میدهد.
